De aandacht zal met name gericht zijn op de iconografie. Hierbij moet niet gedacht worden aan iconen, maar aan het ontsluieren van de “geheime” of verstopte boodschappen, de moraliserende toonzetting van kunstwerken en de onderrichtende functie ervan. De rode draad zal verlopen vanaf de Klassieke Oudheid tot en met het heden. Wij gaan vooral in op de ontwikkeling van de klassieke beeldtaal, hoe zij terug te vinden is binnen de Christelijke kunst, hoe zij vervolgens evolueert en voor andere doeleinden wordt ingezet.
Ofschoon de klassieken ook in de christelijke thematiek niet weg te denken zijn, wordt tevens aandacht besteed aan de geboorte en ontwikkeling van een zelfstandige christelijke beeldtaal. Beeldbeschrijving, symbolische en exemplarische duiding gaan hand in hand. Doel van deze cursus is de deelnemers inzicht te verschaffen in klassieke en christelijke voorstellingen en hoe ze “gelezen” kunnen worden. Uiteindelijk zal dit gaan leiden tot een feest der herkenning.
Het belooft wederom een interessante en verrassende ontdekkingsreis te worden.

Sessie I tot en met IV

Ontstaan en ontwikkeling van de klassieke “beeldtaal” aan de hand van de Metamorphosen van Publius Ovidius Naso. Deze Romeinse auteur, werkzaam in de tijd van keizer Augustus, beschrijft de geschiedenis van de wereld en met name die van de mensheid in een serie van metamorphosen ofwel gedaanteverwisselingen. Beginnend bij de ordening van de oermassa, het voortkomen van orde uit chaos, de aanvang en het ontstaan van de Olympische godenwereld - Theogonie – verhaalt hij vervolgens in hexametrische dichtvorm van mythes, sagen en daden van roemrijke helden. De historie eindigt met de verklaring van goddelijkheid van Julius Caesar en het geslacht der Julii. Veel van de in dit gezaghebbende boek voorkomende thema’s hebben in de west Europese kunst een krachtige resonantie gekend en veel invloed uitgeoefend op de geesteshouding in latere tijdsgewrichten.

Sessie V tot en met X

In deze vijf bijeenkomsten staat het ontstaan en de ontwikkeling van het christelijke “beeldidioom” centraal. Ten tijde van de christenvervolgingen begeeft de jonge godsdienst zich ondergronds en bevindt ze zich in een kwetsbare positie. De vroege afbeeldingen die wij in de catacomben aantreffen zijn sterk symbolisch van aard: kruis, goede herder, schip en vis. Zij verbeelden de hoop dat de Heiland eens verlossing brengen zal. Na de legitimering van het christendom door Constantijn de Grote zijn de gelovigen “vrij” om hun godshuizen te decoreren en worden de voorstellingen complexer. Dit zet zich in de middeleeuwen versterkt voort. Ook vinden klassieke elementen hun weerklank in de christelijke kunst. Deze interessante verwevingen zullen onderwerp van behandeling zijn en ook zullen de deugden en ondeugden, temperamenten en elementen worden besproken. Ze maken van oorsprong deel uit van het klassieke erfgoed, maar worden in gemuteerde vorm onderdeel van het middeleeuwse wereldbeeld. Wij zullen dit fenomeen uitvoerig belichten en met voorbeelden verduidelijken. In de Renaissance en Barok mogen klassieke voorstellingen weer worden verbeeld, vaak in een humanistisch, christelijke unificerende context. Ook deze steeds sterker wordende tendens zal nader worden behandeld aan de hand van een serie exempli virtuti (deugdzame voorbeelden). Tenslotte zullen wij ook kortstondig ingaan op de ontwikkeling van concetti en emblemen.

Sessie XI

Behandeling van een veelomvattend beeldprogramma behorend bij de wandtapijten Los Honores, behorend bij het Patrimonio Nacional van Spanje. Gemaakt ter ere van de troonsbestijging van Karel V zijn ze toch ook bedoeld als vorstenspiegel. In een grandioos barok concept wordt de jonge monarch middels de zeven hoofddeugden een beeld van morele deugdzaamheid maar ook van verval voorgehouden. De vorst moet zich van de juiste weg bewust zijn en volgens de regels van de Heilige Schrift het rijk besturen waar de zon nooit ondergaat. Omdat deze serie van 10 wandtapijten, die 10 bij 4 meter groot zijn, zo vol zit met verwijzingen, boodschappen en dubbele bodems vormt dit referaat tevens een welkome herhaling van reeds behandelde thema’s